Knelpunten
Ten westen van Valkenswaard, Dommelen en Waalre wordt in 2020 / 2021 de nieuwe N69 aangelegd, de zogenaamde ‘Nieuwe N69’. Deze 80 km weg (1 x 2 strooks) wordt aangelegd om met name het vrachtverkeer om Valkenswaard en Waalre heen te leiden naar een meer westelijke ontsluiting op de A67/A2 (N2). Deze nieuwe N69 sluit net ten noorden van de Kempervennendreef aan op het bestaande tracé (Luikerweg) ter hoogte van hectometerpaal 44,5.
Na de aanleg van de Westparallel (openstelling gepland voor 2022) moet aan de Nederlandse zijde van deze internationale wegverbinding ook het wegvak tussen Valkenswaard-Zuid en de Belgische grens worden aangepakt. Het doel is het wegvak op te waarderen tot hetzelfde niveau als de Westparallel. De provincie voert een planstudie uit naar de mogelijkheden voor de opwaardering. Een inventarisatie van de knelpunten vormt een eerste stap richting het samenstellen van kansrijke varianten. Onderstaande figuur geeft een overzicht van de knelpunten op de N69 Zuid.
Er zijn meerdere knelpunten aangeduid op en langs de N69 Zuid. Deze knelpunten zijn samen met de ambtelijke werkgroep geïdentificeerd en vormen het uitgangspunt van de bouwstenen. De bouwstenen moeten er voor zorgen dat het knelpunt wordt opgelost. Voor elk knelpunten is een factsheet opgemaakt waarin ook de bouwstenen om dit knelpunt op te lossen zijn opgenomen. De factsheets zijn te vinden in de Notitie Kansrijke Varianten als bijlage van het hoofdrapport.
De N69 Zuid is op te delen in drie tracédelen. Tracédeel 1 loopt vanaf de aansluiting van de nieuwe N69 tot de rotonde tussen Bergeijk en Borkel en Schaft. Tracédeel 2 loopt tussen de rotonde en de kruising met de Maaij. Tracédeel 3 is het deel tussen de Maaij en de Belgische N74, bij hectometerpaal 85,3. Elk tracédeel kent enkele knelpunten die met behulp van bouwstenen opgelost moeten worden. De tracédelen zijn ook aangeduid in de hiernaast weergegeven knelpuntenkaart. In het hoofdrapport worden de knelpunten nader omschreven.
Bouwstenen
Om de knelpunten op te lossen kunnen er verschillende bouwstenen toegepast worden. De locatie van de voorgestelde bouwstenen is bepaald door de ambtelijke werkgroep en wordt hieronder per knelpunt opgesomd.
Het is voor dit knelpunt onder andere van belang om het sluipverkeer te weren, maar de Kempervennen nog wel bereikbaar te houden. Binnen de referentiesituatie is de Nieuwe N69 aangesloten op de zuidelijke N69, waarbij de Kempervennendreef middels een directe aansluiting ontsloten wordt richting het op- en afrittencomplex van de Nieuwe N69. Dit is een gegeven bij de keuze van de bouwstenen voor dit knelpunt. De volgende bouwstenen kunnen de situatie bij het eerste knelpunt mogelijk verbeteren:
- Maaiveldligging GOW type II
- Verdiepte ligging GOW type II
- Aansluiting Kempervennendreef op westelijke parallelstructuur
- Aparte fiets- en voetgangersbrug ten noorden van de Kempervennendreef, welke fietsers en voetgangers toegang geeft tot Natuurgebied De Malpie
- Losliggend fietspad gecombineerd met brandweer pad aan oostzijde N69
De volgende bouwstenen hebben niet direct invloed op het knelpunt zelf maar dragen wel bij aan de doelstellingen van de N69:
- HOV op hoofdrijbaan met halteplaats in naast de weg
- HOV op parallelstructuur met halteplaats langs de parallelweg
- Gecombineerde faunapassage ten noorden van de Kempervennendreef, welke fietsers en voetgangers toegang geeft tot Natuurgebied De Malpie
- Ecoduct voor wild ten zuiden van Kempervennendreef
- Geen losliggend fietspad, fietsers gebruiken de parallelstructuur
Omwille van de veiligheid van bezoekers van de militaire begraafplaats en de fietsers die dicht tegen de N69 moeten fietsen, is een herinrichting hier wenselijk. De volgende bouwstenen kunnen de situatie bij dit tweede knelpunt mogelijk verbeteren:
- Overkapping verdiepte ligging GOW type II, waarbij een parallelstructuur over de overdekte N69 loopt en plaats voorziet voor een volwaardige parkeerplaats
- Maaiveldligging GOW type II: Lichte ombuiging N69 en parallelstructuur rond de militaire begraafplaats, waarbij deze begraafplaats bereikbaar is vanuit het westen (door de bossen)
- Geen losliggend fietspad, fietsers gebruiken de parallelstructuur
- Losliggend fietspad gecombineerd met brandweerpad aan oostzijde N69
- Pannenkoekenrestaurant De Familie Suykerbuyck ontsloten via Dorpsstraat
- HOV op parallelstructuur
- HOV op hoofdrijbaan
Momenteel wordt er voor de uitwisseling van verkeer gebruik gemaakt van een rotonde. Om dit knelpunt op te lossen wordt er onder andere gekeken naar alternatieven voor deze rotonde. Er moet worden afgewogen of een directe aansluiting van Borkel en Schaft wenselijk is. Dit heeft onder andere te maken met het weren van sluipverkeer naar Bergeijk. De verbinding tussen Borkel en Schaft en Bergeijk moet wel behouden blijven. De volgende bouwstenen kunnen de situatie bij dit derde knelpunt mogelijk verbeteren:
- Verdiepte ligging GOW type II
- Geen uitwisseling van verkeer tussen Bergeijksedijk en N69, waarbij de Bergeijksedijk op maaiveld kruist
- Uitwisseling van verkeer middels een ongelijkvloerse kruising, waarbij de Bergeijksedijk op maaiveld ligt
De volgende bouwstenen hebben niet direct invloed op het knelpunt zelf maar dragen wel bij aan de doelstellingen van de N69:
- HOV op parallelstructuur, halte in Dorpsstraat richting Borkel en Schaft
- HOV op hoofdrijbaan
- Parallelstructuur verplaatst zich van het westen naar het oosten van de N69
- Maaiveldligging GOW type II
- Parallelstructuur blijft aan de westzijde liggen
- Geen losliggend fietspad, fietsers gebruiken de parallelstructuur
De directe aansluiting van Berkheuvels wordt niet meteen noodzakelijk geacht, maar wordt bij voorkeur middels een parallelstructuur ontsloten of via een alternatieve route door de velden. De volgende bouwstenen kunnen de situatie bij dit vierde knelpunt mogelijk verbeteren:
- Maaiveldligging GOW type II
- Geen parallelstructuur, maar een achterlandverbinding door de velden
- Voetgangersbrug t.h.v. Berkheuvels
- Fiets- en voetgangerstunnel t.h.v. Berkheuvels
- Parallelstructuur ten oosten van de N69, Berkheuvels ontsloten via achterlandverbinding door de velden
- Fietspad ten westen van de N69
Met het oog op de verbeterde bereikbaarheid van Achterste Brug binnen de referentiesituatie kan het knelpunt bij Achterste Brug een belangrijke rol spelen in de herinrichting van de N69 Zuid. De gemeente Valkenswaard wil Achterste Brug toegankelijker maken voor recreatief verkeer en ontwikkelen als natuurpoort naar het Natura 2000-gebied. De rust moet echter wel bewaard blijven en een herinrichting van de aansluiting naar Achterste Brug moet geen sluipverkeer met zich meebrengen. Het is wenselijk de landbouwpercelen bereikbaar te houden. De volgende bouwstenen kunnen de situatie bij dit vijfde knelpunt mogelijk verbeteren:
- Uitwisseling van verkeer middels een ongelijkvloerse kruising, waarbij de N69 op maaiveld ligt
- Ongelijkvloerse kruising vanaf Achterste Brug naar westelijk gelegen parallelstructuur
- Ongelijkvloerse kruising vanaf Achterste Brug naar achterlandverbinding door velden ten westen van de N69
- Maaiveldligging GOW type I of type II
- Losliggend fietspad ten oosten van de N69 richting het noorden, geen volwaardige parallelstructuur
- Parallelstructuur ten oosten van de N69 richting het zuiden, fietsers op de parallelstructuur
- Losliggend fietspad ten westen van de N69
Op de Maaij is veel sluipverkeer in de richting van Bergeijk. Zonder dat de bereikbaarheid voor lokaal verkeer in het geding komt dienen maatregelen genomen te worden om het sluipverkeer op de Maaij te beperken. Daarnaast is er ook internationaal bouwverkeer dat gebruik maakt van de Maaij. De volgende bouwstenen kunnen de situatie bij dit zesde knelpunt mogelijk verbeteren:
- Geen directe aansluiting op N69, de parallelstructuur maakt een verbinding met de Maaij;
- Verhoogde ligging GOW type I met middenberm: directe aansluiting middels een ongelijkvloerse kruising, waarbij de Maaij op maaiveld ligt en onder de verhoogde N69 door gaat;
- Verdiepte ligging GOW type II: geen aansluiting op de Maaij, de N69 gaat ter hoogte van de Maaij ondergronds. De parallelstructuur loopt over de N69 heen.
De volgende bouwstenen hebben niet direct invloed op het knelpunt zelf maar dragen wel bij aan de doelstellingen van de N69:
- Maaiveldligging GOW type II
- Maaiveldligging GOW type I met middenberm
- Ongelijkvloerse kruising fiets- en landbouwbouwverkeer i.c.m. een faunapassage;
- Parallelstructuur op huidige ligging N69;
Het opdraaien en afdraaien van de N69 naar tankstation De Barrier zorgt voor onduidelijke en onveilige situaties. Vanuit ruimtelijk oogpunt kan het mogelijk wenselijk zijn het tankstation te herbestemmen. De volgende bouwstenen kunnen de situatie bij dit zevende knelpunt mogelijk verbeteren:
- Maaiveldligging GOW type II: behoud toegang tankstation vanuit het noorden
- Parallelstructuur met fietspad loopt ten westen van het tankstation
- Verhoogde ligging GOW type II met middenberm: tankstation bereikbaar vanaf de parallelstructuur (huidige ligging N69)
- Fietsverbinding en parallelstructuur bovenop de overkapte N69
- HOV op hoofdrijbaan
- Verdiepte ligging GOW type II: het tankstation is niet meer bereikbaar
De inrit naar de werkplaats van Natuurmonumenten ter hoogte van Tankstation de Barrier zorgt als gevolg van het groot onderhoud van oktober 2019 voor problemen. De volgende bouwstenen kunnen de situatie bij dit knelpunt mogelijk verbeteren:
- Geen directe aansluiting op de parkeerplaats;
- Parallelstructuur bovenop de overkapte N69, de parkeerplaats blijft bereikbaar vanaf de parallelstructuur;
- Verhoogde ligging GOW type I met middenberm: parkeerplaats bereikbaar vanaf de parallelstructuur (huidige ligging N69);
- Ongelijkvloerse kruising voor fietsers, voetgangers en bestemmingsverkeer vanaf een westelijk gelegen parallel naar parkeerplaats Natuurmonumenten en natuurgebied Plateaux Hageven.
Voor het gehele grensgebied is het belangrijk om de doorstroming en verkeersveiligheid te garanderen. De minimale snelheid is 80 km/u, waardoor de bocht met de aansluiting naar de N715 verruimd dient te worden. De bestaande functies (woningen, horeca, handel en natuurgebied) moeten ontsloten blijven en kwalitatief ingepast. De ruimtelijke inpassing maakt geen onderdeel uit van de autonome situatie. De volgende bouwstenen kunnen de situatie bij dit achtste knelpunt mogelijk verbeteren:
- Geen directe aansluiting op de N715 (België)
- Verhoogde ligging GOW type I met middenberm: vanuit België doorgestoken naar de westkant van de huidige N69
- Maaiveldligging GOW type II; flauwe bocht tussen N74 en N69
- Verdiepte ligging GOW type II: zoveel mogelijk op oude tracé
- Halve aansluiting in België op N715 en parallelstructuur
- Landbouwverkeer wordt via de Maaij geleid
- HOV op hoofdrijbaan
Vanuit de Provincie Noord-Brabant is besloten om alle genoemde bouwstenen te verdelen over drie varianten. Elke variant bestaat dus uit een aantal bouwstenen zoals hierboven genoemd. De verdeling van deze bouwstenen over varianten is door de ambtelijke werkgroep voorbereid en vervolgens vastgesteld in het bestuurlijke overleg. Deze aanpak heeft er voor gezorgd dat er drie varianten zijn ontwikkeld die sterk uiteen lopen en redelijk extreem zijn. Ook sluiten de tracédelen binnen varianten A, B en C niet vlekkeloos op elkaar aan. De Provincie heeft daarom een vierde variant toegevoegd, zijnde een variant met zo min mogelijk impact op de omgeving ten gevolge van infrastructurele maatregelen, maar welke nog wel het predicaat Duurzaam Veilig krijgt. De Provincie gebruikt deze variant als benchmark om de onderzoeksvarianten tegen af te wegen én een zicht te krijgen van de stikstofdepositie, ruimteclaim en kosten van deze minimale variant. Deze benchmark variant is niet de regionaal gedragen voorkeur, die volgt uit het verder uitwerken van de onderzoeksvarianten. De benchmark dient als vergelijkingsmateriaal voor deze regionale voorkeur. Omdat de gemeenten Lommel en Bergeijk nog met een plan voor de ruimtelijke inpassing van tracédeel 3 bezig zijn is dit tracédeel voor de Minimale DV Variant niet uitgewerkt.